Pierwsza pomoc to nic innego jak objęcie natychmiastową opieką osoby poszkodowanej lub osoby, która znajduje się w stanie zagrożenia bądź nagle zachorowała. Taka pomoc udzielana jest przed przyjazdem pogotowia i może uratować komuś życie lub spowodować, że szybciej wróci do zdrowia. O tym, jak udzielić pierwszej pomocy uczył się niemal każdy z nas w szkole bądź podczas szkoleń BHP. Jednak często okazuje się, że w praktyce brakuje nam albo odwagi, albo umiejętności. Dowiedz się więc, jak udzielić pierwszej pomocy osobie poszkodowanej w wypadku drogowym? Co zrobić, gdy widzimy wypadek na drodze?
Pierwsza pomoc na drodze
Najtrudniejsza jest sytuacja, gdy jesteś świadkiem wypadku drogowego, widzisz ofiary, ale nie wiesz, w jaki sposób możesz im pomóc, ponieważ nie znasz procedury. Jak zatem należy reagować, będąc świadkiem wypadku drogowego?
Na początku przyjrzyjmy się, jak kształtuje się prawnie obowiązek udzielania pierwszej pomocy i jakie konsekwencje wynikają z jego niedopełnienia. Zgodnie z prawem obowiązek udzielania pomocy istnieje wówczas, gdy jej nie podjęcie stwarza niebezpieczeństwo wywołania dalszych szkód rannego czy chorego. Ratowanie wymagane jest wtedy, gdy nie łączy się z nadmiernym ryzykiem. W przypadku śmierci ofiary w wypadku na skutek doznanych obrażeń, osoba nie udzielająca pomocy nie może być ukarana za uszkodzenia ciała lub spowodowanie śmierci, natomiast może ponieść konsekwencje prawne zgodnie z artykułem 164 kodeksu karnego za nieudzielenie pomocy.
Co, jeśli nie potrafię udzielić pierwszej pomocy
Wielu osobom towarzyszą obawy związane z brakiem odpowiednich umiejętności i tym, że nie będą w stanie udzielić poprawnie pierwszej pomocy bądź, że podjęte przez nich kroki mogą doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia poszkodowanego. Warto jednak zaznaczyć, że nie jest wymagana od nas (od obywateli) wiedza lekarska czy zaawansowane umiejętności ratownicze. Jeśli zatem jesteśmy świadkami wypadku drogowego i widzimy osobę poszkodowaną, to niezwłocznie powinniśmy poinformować o tym służby medyczne. W sytuacji stresowej zazwyczaj zapominamy pod jaki numer zadzwonić, aby wezwać pogotowie, dlatego należy wybrać numer ratunkowy 112. Dzwoniąc na numer alarmowy, powinniśmy podać: miejsce zdarzenia, krótki opis wypadku, liczbę i ogólny stan osób poszkodowanych oraz swoje dane i numer telefonu. Udzielając pierwszej pomocy warto także pamiętać o tym, aby postępować zgodnie z zasadą „po pierwsze nie szkodzić”, a także o swoim bezpieczeństwie. Podczas udzielania pierwszej pomocy istnieje ryzyko kontaktu z wydzielinami poszkodowanego, które mogą okazać się źródłem zakażenia (HPV, wirusowe zapalenie wątroby, COVID-19). Wskazane jest zatem, aby osoba udzielająca pomocy skorzystała z foliowych lub lateksowych rękawiczek.
Od czego zacząć pomoc na drodze
Jeśli jesteśmy świadkami wypadku i jako pierwsi znajdujemy się w miejscu zdarzenia, to przede wszystkim powinniśmy zabezpieczyć przestrzeń dookoła i dać znak innym kierowcom o zagrożeniu. Możemy to zrobić poprzez włączenie świateł awaryjnych naszego pojazdu, a następnie ustawiając trójkąt ostrzegawczy na drodze. W pierwszej kolejności należy ocenić stan poszkodowanego, a być może podczas kontaktu z pogotowiem otrzymamy już pierwsze wskazówki dotyczące tego, jak postępować z osobą poszkodowaną, jeśli zaistnieje taka konieczność. Najpierw należy sprawdzić, czy drogi oddechowe poszkodowanego są drożne, czy oddycha i jest przytomny. Warto wówczas lekko potrząsnąć poszkodowanym i wydać krótkie polecenia, aby sprawdzić czy odpowiednio reaguje. Kolejnym krokiem jest ocena ruchów klatki piersiowej. Warto też pochylić się nad jego twarzą i sprawdzić, czy oddech na naszych policzkach. Kiedy już ocenimy funkcje oddechowe i sprawność poszkodowanego, powinniśmy sprawdzić, czy konieczne jest przeniesienie osoby w inne miejsce. Jeśli osoba, która uległa wypadkowi ma obrażenia szyi, kręgosłupa i skarży się na ból, to przeniesienie jej może nasilić objawy, spotęgować obrażenia, a nawet spowodować śmierć.
Udzielenie pomocy poszkodowanemu
Jeśli poszkodowany w wypadku jest nieprzytomny i nie oddycha, to należy niezwłocznie rozpocząć RKO – Resuscytację Krążeniowo-Oddechową. Istotne jest to, by wykonać ją tylko wtedy, kiedy wiemy, jak to zrobić właściwie. Nieodpowiednie wykonanie RKO może doprowadzić do przebicia płuc poszkodowanego czy do złamania żeber. Jeśli natomiast poszkodowany krwawi, ale jest przytomny, to możemy poprosić go, aby za pomocą swojej dłoni uścisnął krwawiące miejsce, a my w tym czasie możemy udać się do samochodu po opatrunek. Następnie powinniśmy ucisnąć miejsce krwawienia opatrunkiem. Jeśli nadal leci krew, to stopniowo możemy zwiększać ucisk opatrunku albo dołożyć kolejne warstwy. Gdy ofiara wypadku ma trudności z oddychaniem, wymiotuje, jest blada, znaczy to, że mogła doznać wstrząsu bądź może stracić przytomność. W takiej sytuacji można przykryć ją kocem w oczekiwaniu na przybycie służb medycznych. Istotne jest również to, że jeśli ofiara wypadku skarży się na ból pleców czy kończyn, albo odczuwa inne dolegliwości, które mogą wskazywać na złamanie – nie powinniśmy jej ruszać, ani zmieniać pozycji, ponieważ możemy tym działaniem jedynie zaszkodzić.
Oprócz znajomości powyższych działań, podczas udzielania pierwszej pomocy najważniejsze jest zachowanie możliwie jak największego spokoju i racjonalnego myślenia. Istotne jest, żeby odpowiednio zabezpieczyć miejsce wypadku, wezwać służby medyczne (112) i sprawdzić ogólny stan osoby poszkodowanej, czekając na przyjazd wykwalifikowanej pomocy.
Więcej na ten temat można przeczytać tutaj: https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,pierwsza-pomoc-przedmedyczna–resuscytacja–rko—-zasady-udzielania,artykul,1721496.html.