Dwa razy w roku musisz przestawiać swój zegarek o godzinę, ale czy wiesz, jaki wpływ ma zmiana czasu na Twój organizm? Okazuje się, że jedna godzina snu, którą tracimy przy przejściu na czas letni możne w znacznym stopniu wpłynąć na Twoją kondycję. Przeczytaj i dowiedz się, jak oddziałuje to na Twoje zdrowie i samopoczucie.
Zmiana czasu na letni i jej wpływ na ludzki organizm
Twój rytm dobowy, czyli cykl regularnych zmian w aktywności Twojego organizmu, jest regulowany przez hormony.
Kortyzol jest hormonem produkowanym o poranku. Dzięki niemu się budzimy. Dzieje się tak dlatego, że zwiększa stężenie glukozy we krwi, pobudza organizm i dostarcza energii.
Melatonina, zwana hormonem snu, wykazuje działanie odwrotne do kortyzolu i pozwala nam spokojnie spać w nocy. Jest produkowana przez gruczoł znajdujący się w mózgu, zwany szyszynką.
Za każdym razem, kiedy Twój rytm dobowy ulega zmianie, zaburzeniu ulega również wydzielanie tych hormonów. Takich zachwiań możesz doświadczyć nie tylko podczas zmiany czasu, ale również przy okazji podróżowania między różnymi strefami czasowymi.
Czy jedna godzina snu mniej widocznie wpływa na funkcjonowanie organizmu?
Rutyna i powtarzalność to bardzo ważne czynniki mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie Twojego organizmu. Nie bez powodu już od urodzenia funkcjonujemy w zgodzie z ustalonym schematem dnia.
Przy zmianie czasu na letni, z dnia na dzień zmieniasz swoją codzienną rutynę. I chociaż jedna godzina to mało, to jednak potrzebujesz kilku dni, zanim Twój organizm na nowo przystosuje się do nowego rytmu dobowego.
Na szczęście zmiana ta jest tak niewielka, że nie prowadzi do ryzyka wystąpienia poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu. Przez jakiś czas możesz obserwować problemy z zaśnięciem lub budzenie się przed budzikiem, ale nie powinno to znacząco wpłynąć na jakość Twojego życia.
Jeżeli jednak Twój organizm jest wyjątkowo czuły na zmiany rytmu dobowego, to możesz doświadczyć bólu głowy, problemów z koncentracją czy rozdrażnienia. Na szczęście ludzki organizm jest w stanie szybko dostosować się do nowych warunków i zaakceptować zmiany.
Czy zmiana czasu zwiększa ryzyko występowania poszczególnych chorób?
Choć dla większości z nas zmiana czasu wiąże się jedynie z pewnym dyskomfortem występującym rano i wieczorem, to badania wykazały, że nawet tak niewielkie zmiany w rytmie dobowym mogą zwiększać ryzyko występowania udaru mózgu lub zawału serca.
Takie ryzyko jest wynikiem wahań produkcji hormonów. Duże skoki poziomu kortyzolu i adrenaliny wywołują stres, który może okazać się niebezpieczny dla organizmu.
Osoby zmagające się z problemami z ciśnieniem tętniczym krwi lub osoby w podeszłym wieku powinny szczególnie zadbać o łagodne przejście z czasu zimowego na letni, żeby zminimalizować ryzyko wystąpienia udaru mózgu lub zawału serca.
Jak zapobiegać efektom zmiany czasu na letni?
Najcenniejszą radą, z której możesz skorzystać, jest wsłuchanie się w swój organizm. Jeżeli masz możliwość dostosować porę swoich porannych pobudek oraz zmienić godzinę, o której kładziesz się spać, to Twojemu organizmowi dużo łatwiej będzie stopniowo zmienić dotychczasowe nawyki.
Jeszcze przed datą zmiany czasu możesz przestawić swój budzik o 30 minut. Kiedy po kilku dniach przyzwyczaisz się do nowej pory, powtórz cały proces i przestaw budzik o kolejne 30 minut. W ten sposób przywykniesz do pobudek o nowej porze.
Zmniejszysz tym samym ryzyko wystąpienia dużych wahań stężenia hormonów i ogólny poziom stresu. Twój organizm po kilku dniach skoryguje swój rytm dobowy, a Ty przestaniesz odczuwać efekty zmiany czasu.
Daj swojemu organizmowi czas na adaptację, a unikniesz dyskomfortu i zachowasz dobre samopoczucie.
W miarę możliwości postaraj się w ciągu 2 tygodni po zmianie czasu nie brać na siebie nadmiernej ilości obowiązków. Zmniejszysz w ten sposób stres i zredukujesz liczbę czynników obciążających Twój organizm.
Jak przygotować się do zmiany czasu na letni?
Odpowiednia higiena snu, choć może wydawać się czymś błahym, może w znacznym stopniu ułatwić Ci przejście z czasu zimowego na czas letni.
Zadbaj o komfort podczas snu – zmień pościel i utrzymuj o odpowiednią temperaturę w sypialni. Przed snem przewietrz pokój. Zdecydowanie łatwiej zasypia się w przewietrzonym pokoju, w którym nie jest zbyt gorąco.
Ważnym elementem zdrowego snu jest unikanie ekranów na przynajmniej dwie godziny przed pójściem do łóżka. Patrzenie w ekran telefonu lub telewizora niekorzystnie wpływa na jakość snu, a czasem może nawet uniemożliwiać zaśnięcie. Zadbaj o wyciszenie swojego organizmu i zrezygnuj z elektroniki przed snem.
Innym czynnikiem, który może znacznie wpłynąć na jakość Twojego snu, jest ostatni posiłek w ciągu dnia. Postaraj się zjeść kolację przynajmniej 3 godziny przed pójściem do łózka. Zadbaj, żeby była lekka i niezbyt obfita. Twój organizm będzie mógł skupić się na wypoczynku, a nie na trawieniu nadmiernie sytego posiłku.
Powyższe rady zdecydowanie ułatwią Ci przejście z czasu zimowego i pozwolą szybciej zacząć cieszyć się z długich letnich dni. Twoje pozytywne nastawienie i odpowiednie przygotowanie może zaowocować płynną zmianą rytmu dobowego.